17 marca, 2025
Podatek – Co Musisz Wiedzieć o Systemie Podatkowym w Polsce

Podatek – Co Musisz Wiedzieć o Systemie Podatkowym w Polsce

Podstawowe pojęcia dotyczące podatków

Podatek to obowiązkowe, bezrekompensatowe świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, pobierane od osób fizycznych i prawnych. W Polsce podatki dzielą się na bezpośrednie, które obciążają dochód lub majątek podatnika, oraz pośrednie, które obciążają konsumpcję.

Podatki bezpośrednie

  • Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
  • Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)
  • Podatek od towarów i usług (VAT)
  • Podatek akcyzowy

Podatki pośrednie

  • Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
  • Podatek od nieruchomości
  • Podatek od środków transportowych

Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)

PIT obciąża dochody uzyskane przez osoby fizyczne. W zależności od źródła dochodu, stawka PIT wynosi 17% lub 32%. Do podstawowych obowiązków podatnika należy prowadzenie ewidencji przychodów i kosztów oraz składanie zeznań podatkowych.

Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

CIT obciąża dochody uzyskane przez spółki kapitałowe i inne osoby prawne. Stawka CIT wynosi 19%.

Podatek od towarów i usług (VAT)

VAT jest podatkiem od konsumpcji, obciążającym wartość dodaną w procesie produkcji i dystrybucji towarów i usług. Stawki VAT wynoszą 23%, 8% lub 5%.

Podatek akcyzowy

Podatek akcyzowy obciąża wybrane towary i usługi, takie jak alkohol, wyroby tytoniowe, energia elektryczna czy paliwa. Stawka podatku akcyzowego jest różna dla poszczególnych towarów i usług.

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

PCC obciąża wybrane czynności cywilnoprawne, takie jak sprzedaż nieruchomości czy zawarcie umowy spółki. Stawka PCC wynosi od 1% do 2% wartości przedmiotu umowy.

Podatek od nieruchomości

Podatek od nieruchomości obciąża właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości. Stawki podatku od nieruchomości są różne dla poszczególnych typów nieruchomości.

Podatek od środków transportowych

Podatek od środków transportowych obciąża właścicieli pojazdów. Stawka podatku zależy od typu i masy pojazdu.

Zasady opodatkowania

W Polsce obowiązuje zasada globalnego opodatkowania, co oznacza, że podatnik płaci podatek od sumy dochodów uzyskanych ze wszystkich źródeł. Wyjątkiem jest opodatkowanie według skali podatkowej, które stosuje się do dochodów z niektórych źródeł przychodów.

Ulgi i odliczenia podatkowe

Podatnicy mają prawo do skorzystania z różnych ulg i odliczeń podatkowych, które mogą zmniejszyć należny podatek. Do najważniejszych należą ulga na dzieci, ulga mieszkaniowa, ulga rehabilitacyjna czy odliczenie odsetek od kredytu hipotecznego.

Podsumowanie

System podatkowy w Polsce jest skomplikowany i dynamicznie się zmienia. Dlatego każdy podatnik powinien na bieżąco śledzić zmiany w przepisach podatkowych, aby prawidłowo rozliczać swoje podatki.